Mayıs 2023, Türkiye'de yaz aylarının habercisi olan sıcak günlerin yanı sıra, beklenen yağışların düşüşüyle de dikkatleri üzerine çekti. Meteoroloji verilerine göre, bu ay ülke genelinde yağış miktarları önceki yıllara kıyasla oldukça düşük kaldı. Özellikle tarım alanında faaliyet gösteren çiftçiler, kuraklık endişesiyle yüzleşmek zorunda kaldı. Bu durum, iklim değişikliğinin belirtilerinden biri mi yoksa doğal bir döngü mü, sorularını akıllara getiriyor.
Mayıs ayının geleneksel olarak Türkiye'de yoğun yağışlar aldığı bilinse de, 2023 yılı bu geleneği bozdu. Meteorolojik veriler, bu yıl Mayıs ayında yağışların %30 kadar azaldığını gösteriyor. Uzmanlar, bu durumu birkaç temel faktöre bağlıyor. Öncelikle, iklim değişikliğinin etkisi yadsınamaz. Son yıllarda yaşanan aşırı hava olayları, iklim dengesinin bozulmasına ve bunun sonucunda da anormal hava koşullarının meydana gelmesine neden oldu. Bunun yanı sıra, atmosferdeki nem seviyelerinin düzensizliği, yağışların gerçekleşmesini doğrudan etkiliyor.
Diğer bir önemli etken, doğal iklim döngüleridir. Her ne kadar iklim değişikliği günümüzde daha fazla ilgi görse de, doğanın kendi içinde bir döngü olduğu ve bazen bu döngülerin de kurak dönemlere neden olabileceği unutulmamalıdır. Özellikle Akdeniz ikliminin hakim olduğu Türkiye’de, sıcak ayların milimetrik farklarla değişen yağış miktarları ülkenin genel tarım yapısı üzerinde belirleyici bir rol oynuyor. Her yıl farklı iklim koşullarıyla karşılaşmak, çiftçilerin rekolte planlamalarını önemli ölçüde zorlaştırıyor.
Yağışların azaldığı bu dönem, Türkiye'nin tarım sektöründe büyük sorunlara yol açabilecek bir durum. Çiftçiler, özellikle sebze ve meyve üretiminde su kaynaklarına daha fazla bağımlı hale geliyorlar. Su kullanımı artarken, bu durum da sulama maliyetlerini artırıyor ve çiftçilerin kâr marjlarını daraltıyor. Ayrıca, toprakta yeterli nem olmadığında bitki gelişimi olumsuz etkileniyor. Gübre ve diğer tarımsal girdilere yapılan yatırımlar, kuraklık nedeniyle ziyan olabiliyor.
Uzmanlar, bu tür kuraklık dönemlerinin uzun vadede Türkiye'nin gıda güvenliğini tehdit edebileceğini belirtiyor. Özellikle bu yıl, tarım ürünlerinde beklenen rekolte kayıpları, hem iç piyasa hem de ihracat açısından olumsuz sonuçlar doğurabilir. Ayrıca, kırsal kesimde yaşayan toplulukların sosyal ve ekonomik yapıları da doğrudan etkilenecek. Ekonomik kaygıların yanı sıra, bu durum doğaya olan etkileriyle de dikkat çekiyor; aşırı sulama yapmak zorunda kalan çiftçiler, yer altı su kaynaklarını daha fazla tükenmesine sebep olabiliyor.
Mayıs ayında yaşanan bu yağış azalması, sadece tarım sektörü için değil, genel su kaynakları yönetimi için de uyarıcı bir sinyal. Uzmanlar, su yönetimi stratejilerinin gözden geçirilmesi gerektiğini ve daha taze su kaynakları geliştirilmesi adına adımlar atılması gerektiğini vurguluyor. Zira, yağış miktarlarındaki bu belirsizlik, su tasarrufu ve daha etkin su kullanımı yaklaşımını hızla gündeme getiriyor.
Bu bağlamda yapılacak en önemli adımlardan biri, sulama sistemlerinin modernizasyonu ve suyun daha verimli kullanılması konusunda çiftçilerin eğitilmesidir. Ayrıca, devletin tarım politikalarını gözden geçirerek, iklim koşullarına uygun destek mekanizmaları geliştirmesi de şart. Hükümetin, toplumsal bilinci artırmak adına su kaynaklarının korunması için kamu spotları ve eğitim seminerleri düzenlemesi de önemli bir katkı sağlayabilir.
Anlaşılan o ki, Mayıs ayında yaşanan yağışların azalması, sadece bir meteorolojik gözlem değil; aynı zamanda Türkiye'yi bekleyen büyük iklim değişikliği sorunlarının da bir yansıması. Çiftçilerin ve tarım sektörünün bu yeni duruma uyum sağlaması, hem sürdürülebilir tarım için hem de geleceğimiz için hayati önem taşıyor. İklim değişikliği ile birlikte mücadele eden bir ülke olarak, hem bireysel hem de toplumsal düzeyde atılacak adımlar kritik bir rol oynayacaktır.
